Help, ze zijn verslaafd aan hun mobiel! Hun concentratie duurt 2,3 seconde! Hoofdrekenen kunnen ze niet! Ze onthouden niks meer!
Jaja, de moderne tijd kan hard aankomen als je even niet oplet. Bij ouderen dan, want het effect ervan op de nieuwe generatie valt behoorlijk mee. Net zoals nieuwe technieken in eerste instantie worden gebruikt om het oude na te doen – film was oorspronkelijk niet veel meer dan frontaal opgenomen toneel –, zo meet de ene generatie het lerend vermogen van een volgende generatie vooral af aan het eigen verleden. Wij konden nog stilzitten. Wij konden ons nog ergens op concentreren. Wij konden zomaar de Benedenwindse en Bovenwindse Eilanden uit ons hoofd opnoemen. Mit, nach, nebst samt, bei, seit, von, zu zuwider, entgegen, ausser, aus, gemäss, gegenüber. Genau das.
Gelukkig hebben we in Nederland hoogleraar Patti Valkenburg van de UVA om ons weer met beide benen op de grond te zetten. Al 25 jaar doet Valkenburg onderzoek naar het effect van media op kinderen. Als internationaal erkend deskundige ontving ze in 2011 de Spinozaprijs, de hoogste Nederlandse wetenschapsprijs. In haar meest recente boek ‘Schermgaande jeugd’ maakt ze de balans op van het wetenschappelijk onderzoek op dit gebied. Wat voor kwaads schuilt er in die overdosis digitale games, tablets en schermen voor onze kwetsbare kroost? Geruststellend haalt Valkenburg er een oude stelling voor van stal: ’De meeste kinderen zijn ‘paardenbloemen’. Die doen het overal goed, ook onder ongunstige omstandigheden.
Maarruh… zes uur per dag op een scherm turen, dat kan toch niet goed zijn? Dat is meer tijd dan ze op school doorbrengen! Valkenburg draait het snel om: ‘Goed nieuws is geen nieuws. Daarom lezen we over cyberpesten, porno en internetverslaving. Maar door gamen krijgen kinderen beter ruimtelijk inzicht, hun oog-handcoördinatie verbetert, hun probleemoplossend vermogen wordt aangesproken’. Trouwens, volwassenen hangen nog langer voor het scherm: tien uur per dag. Dus waar klagen we over? Goed voorbeeld doet volgen.
Natuurlijk is er altijd een klein percentage dat gevoeliger is voor de constante aandacht en afleiding die moderne media opeisen. De orchideeën tussen de paardenbloemen, volgens Valkenburg, waar wel degelijk een risico op de loer ligt. Gevoelige kinderen die meer moeite hebben om alle prikkels goed te managen. Zorg dus dat je met kinderen meepraat over hun mediagebruik. Help bij het scheppen van de juiste omstandigheden om ook die bloemen te laten bloeien. Zo voorkom je dat zaken uit de hand lopen, dat gamen of appen een obsessie wordt. Reflectie, kaders, aandacht, je weet wel.
Wat aandacht geven, een beetje water en een vruchtbare bodem. He, opvoeders en onderwijzenden, dat moet je toch kunnen? Studeer nog eens op de rol van Gieter & Pokon, dan is de kans groot dat het allemaal wel goed komt. Ha. Bedankt, Patti.
LINKS
- ‘Schermgaande jeugd’ – het meest recente boek van Valkenburg over het effect van schermgebruik op de jeugd.
- Cellphone obsession: je kunt er zelfs mee adverteren.
- Tuinieren met liefde – zo doe je dat.